(Szacunkowy czas czytania: 4 min.)
Wiele osób uważa, że prezentacja to pokaz slajdów. Nie jest to prawda, można z powodzeniem prezentować bez rzutnika. Jeśli jednak decydujesz się na skorzystanie z PowerPointa, Keynote lub innego narzędzia do pokazywania slajdów, to jak to zrobić poprawnie?
Po co pokazujesz slajdy?
Slajd ma za zadanie wzmocnić to, co mówisz i pomóc ci zrealizować cel prezentacji:
- zdjęcie pozwala wyobrazić sobie prezentowane treści,
- krótkie hasło pozwala lepiej zrozumieć to, co mówi prezenter,
- prosty (!) wykres pozwala lepiej uzmysłowić sobie dane,
- prosty diagram pozwala lepiej zrozumieć zasadę lub procedurę,
- oś czasu pozwala lepiej zapamiętać kolejne etapy jakiegoś działania,
- mapa z zaznaczonymi miejscami pozwala zrozumieć zasięg zjawiska.
Zauważ, że nie każdy slajd przynosi taki efekt:
- duży blok tekstu (lub tekst w punktach) albo zastępuje mówcę, albo z nim konkuruje,
- skomplikowany wykres zachęca słuchacza do szukania na nim danych innych niż prezentowane,
- tabela z dużą ilością danych wymaga uwagi, a więc odciąga od słuchania mówcy,
- “śmieszne” obrazki (niezwiązane bezpośrednio z celem prezentacji) również odciągają uwagę,
- wszelkie zbędne elementy (ozdobne marginesy slajdu, noty prawne w stopce, kolekcje logotypów) odwracają uwagę od zasadniczej treści.
Zauważ też, że właśnie przeczytałeś dwie punktowane listy. Przeczytałeś czy tylko przejrzałeś? Czytasz ten tekst w swoim tempie, zawsze możesz wrócić. Gdyby umieścić te listy na slajdzie (co robi wielu prezenterów, niestety), zostałyby odczytane na głos, szybko i tylko raz, po czym zniknęły z ekranu. Tylko po co?
Czym to zastąpić? Czasem wystarczy… niczym. Slajd ma być narzędziem, a przecież narzędzie bierzesz do ręki tylko wtedy, gdy akurat jest potrzebne. Nie musisz każdego swojego zdania ilustrować slajdem!
Jeżeli chcesz udostępnić słuchaczom większą ilość danych, wyślij im to mailem albo rozdaj na kartkach.
Jeśli wyświetlasz tekst (liczby) z rzutnika i je czytasz, to przynajmniej jeden z was jest zbędny…
Co umieszczać na slajdach?
Ilustracje tego, o czym mówisz
Jeśli prezentujesz produkt, pokaż zdjęcie tego produktu (na przykład urządzenia w działaniu). Jeśli mówisz o aplikacji komputerowej, wyświetl interfejs użytkownika. Przy bardziej “miękkich”, abstrakcyjnych tematach możesz pokazać zdjęcie wywołujące skojarzenia z tym, co mówisz.
Mapy
Wszystko, co dzieje się w przestrzeni, warto pokazać na mapie: lokalizację zakładów, kierunki dostaw, obsługiwane tereny z podziałem na rejony itd. Oczywiście dotyczy to nie tylko prezentacji biznesowych, ale na przykład wykładów (miejsce omawianych wydarzeń).
Porównaj dwa slajdy – jeden tekstowy (błędny) i jeden z mapą (prawidłowy):
Proste schematy
Jeśli chcesz wytłumaczyć jakąś zasadę, zjawisko lub procedurę, schemat bardzo ci to ułatwi. Mówi się nawet, że zjawisko, którego nie można wytłumaczyć prostym rysunkiem na serwetce nie jest warte prezentowania.
Porównaj dwa slajdy – jeden tekstowy (błędny) i jeden w formie ilustrowanego schematu (prawidłowy):
Proste wykresy
Wykres w wersji papierowej może pokazywać wiele różnych parametrów jednocześnie, ponieważ odbiorca może czytać go tak długo, jak potrzebuje. Wykres do prezentacji powinien być uproszczony, ponieważ jeden slajd powinien przekazywać jedną myśl.
Zobacz, jak to zrobił Ronald Reagan, dawno, dawno przez Excelem i PowerPointem:
Pojedyncze pojęcia, liczby i nazwy
Tak robił m.in. Steve Jobs, często wskazywany jako przykład dobrego prezentera. Jego slajdy były bardzo proste: zdjęcie prezentowanego urządzenia albo jego detalu, krótkie hasło, liczba, jedno słowo.
Tu warto zastanowić się nad tłem. Jobs zwykle używał ciemnogranatowego tła. Można też użyć jako tła zdjęcia kojarzącego się z treścią prezentacji (trochę tak jak na stronach internetowych, na przykład w tym wpisie). Najgorsze rozwiązanie to coś, co jest w domyślnym szablonie PowerPointa: litery na białym tle. Na dłuższą metę czytanie z białego ekranu umieszczonego daleko na ścianie męczy wzrok. Oczywiście w PowerPoincie można zmienić kolor i tła i liter, ale mało kto to robi, niestety…
Krótkie cytaty do dłuższego omówienia
Mogą to być zarówno cytaty-maksymy, które stanowią punkt wyjścia do twojego wystąpienia, jak i krótkie (!) teksty, które będziesz analizować słowo po słowie. Świetnie się to nadaje na przykład do porównania dwóch przepisów prawa, gdy prezenter (wykładowca) omawia różnice między nimi.
Zobacz, jak mógłby wyglądać slajd z prezentacji na temat zmian w przepisach dotyczących edukacji domowej:
Uprość swoje slajdy. Wyrzuć z nich wszystko to, co nie jest niezbędne. Zastosuj zasadę “1 slajd = 1 myśl”. Niech slajd cię wspiera, a nie zastępuje.